PVC, gündelik şekilde kullandığımız plastiklerin büyük bir bölümünü meydana getiriyor. Hastane ekipmanlarında kullanılan plastiğin (boru sistemleri, kan poşetleri, maskeler ve daha fazlası) ve çağdaş sıhhi tesisatlarda kullanılan boruların bir çok PVC’den oluşuyor.Pencere çerçeveleri, dekoratif ürünler, dış cephe kaplamaları ve zemin döşemeleri PVC’den yapılıyor yada PVC barındırıyor. Elektrik kabloları bu maddeyle kaplanırken duş perdeleri, tenteler, brandalar ve giysiler de bu maddeden yapım ediliyor.PVC’nin Birleşik Devletler’deki geri dönüştürülme oranı ise yüzde sıfır.
“PVC İLE KİMSE UĞRAŞMAK İSTEMİYOR!”
Populer Science Türkçe tarafınca aktarılan buluşa gore Michigan Üniversitesinde çalışan ve yazı birinci yazarı Danielle Fagnani ile baş araştırmacı Anne McNeil’in öncülük etmiş olduğu bir araştırma ekibi, PVC’yi kimyasal olarak yararlı maddelere geri dönüştürmenin bir yolunu keşfetti. Çalışmanın en beklenmedik kısmı ne mi? Araştırmacılar PVC’nin en zararı olan bileşenlerinden kabul edilen plastikleştiricilerdeki ftalatları, bu kimyasal tepkimede aracı şeklinde kullanmanın yöntemini keşfetti. Bilim adamlarının bulguları Nature Chemistry bülteninde yayımlandı.Emek harcamayı Michigan Üniversitesi Kimya Bölümünde doktora sonrası araştırma görevlisiyken tamamlayan Fagnani, “PVC kimsenin uğraşmak istemediği bir plastik şundan dolayı kendine özgü problemleri var” diyor. “PVC genel anlamda birçok plastikleştiriciden oluşuyor ve bunlar geri dönüşüm akışındaki her şeyi kirletirken, genel anlamda de fazlaca zehirliler. Ek olarak birazcık ısıyla karşılaştığında fazlaca süratli bir halde hidroklorik asit yayıyor.”Plastik genel anlamda eritilerek yada mekanik geri dönüştürme isminde olan bir işlemle daha düşük kaliteli maddelere çevrilerek geri dönüştürülüyor. Fakat McNeil, PVC’ye ısı uygulanmış olduğu süre malzemenin ana bileşenlerinden kabul edilen plastikleştiricilerin fazlaca kolay bir halde sızmaya başladığını söylüyor.
NORMALDE DÖNÜŞTÜRMEK ‘HORMONLARI BOZUYOR’
Arkasından ise geri dönüşüm akışındaki öteki plastiklere girebiliyorlar. Buna ilaveten hidroklorik asit, ısıyla beraber PVC’den kolay şekilde ayrılıp yayılabiliyor. Geri dönüşüm ekipmanlarını aşındırabiliyor ve cilt ile gözlerde kimyasal yanıklara sebep olabiliyor ki bu durum, geri dönüşüm tesisinde çalışanlar için ideal bir şey değil.Dahası, yaygın bir plastikleştirici olan ftalatlar fazlaca zehirli hormon bozucu kimyasallar. Bu maddeler tiroit hormonuna, gelişme hormonlarına ve insanların da içinde bulunmuş olduğu memelilerde üremeyle ilişkili hormonlara müdahale gedebiliyor.Bu yüzden Fagnani, PVC’yi geri dönüştürürken ısı gerektirmeyen yeni bir yöntem bulmak için elektrokimya alanını araştırmaya başladı. Bu esnada kendisi ve ekibi, geri dönüşümdeki en büyük güçlüklerden birini temsil eden bu plastikleştiricinin PVC’yi ayrıştırma yönteminde kullanılabileceğini keşfetmiş. Aslen bu plastikleştirici yöntemin verimliliğini artırırken, elektrokimyasal yöntem ise hidroklorik asit sorununu çözüme kavuşturuyor.“Hâlâ hidroklorik asit yaydığını fakat bunu fazlaca daha yavaş, daha kontrollü bir hızda yaptığını keşfettik” diyor Fagnani.
Yoruma kapalı.