Ankara Üniversitesi (AÜ) Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Coğrafya Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İhsan Çiçek, iklim değişikliği ve küresel ısınmanın etkilerini söyledi.
İklim değişikliği sonucu 2050 ve 2100 yıllarında Türkiye’de öngörülen değişimlerden bahseden Prof. Dr. Çiçek, Doğu Akdeniz ve Antalya’nın küresel ısınmadan en fazla etkilenecek bölgelerden biri olduğuna dikkati çekti.
SICAKLIK ORTALAMASI 6 DERECEYE KADAR ARTACAK
Antalya’nın ısı artışı, yağış miktarı ve kıyıda yer almasından dolayı deniz seviyesi artışından etkilenecek bölgede bulunduğunu ifade eden Prof. Dr. Çiçek, kentte iklim değişikliğine yönelik planlanma yapılması icap ettiğini altını çizdi.
Prof. Dr. İhsan Çiçek, 2100 senesinde Antalya ve çevresinde ısı averajının 6 dereceye kadar artmasının öngörüldüğünü dile getirdi.
DÜNYA HASTALANIYOR
Son yıllarda küresel anlamda sıcaklığın karalar üstünde 1,6 aşama, denizler üstünde 0,88 aşama arttığını kaydeden Prof. Dr. Çiçek, “Küresel averaja bakarsak 1900’lü yıllardan sonrasında ısı 1,09 aşama arttı. Bu artış trendi giderek büyüyor. Biz hiçbir şey yapmazsak, bugünkü eylemleri sürdürürsek 2100 senesinde dünya averajı 3,7 aşama artacak. Bugün 1,1, 70 yıl sonrasında 3,7 dereceye çıkacak. Buna bizim dünyanın dayanabilmesi mümkün değil. 36,5 dereceye haiz insan vücudu 37,5 dereceye yükseldiğinde hastalanıyor. O nedenle dünya hastalanıyor. Tedbir alınması lazım” diye konuştu.
DENİZ 2 METRE YÜKSELİRSE SU 200 METRE İÇERİ GİRİYOR
İklim değişikliğinin deniz seviyesinde artışa yol açacağına dikkati çeken Prof. Dr. İhsan Çiçek, Türkiye’de daha oldukça ısı artışı, yağış azalışı, kuraklık konuşulduğundan bahsetti. Türkiye’de deniz seviyesi artışının fazla konuşulmadığını vurgulayan Prof. Dr. Çiçek, şöyleki devam etti:
“Deniz seviyesinde yükselme olması Türkiye için oldukça mühim. Deniz seviyesi yükseldiğinde, bir tek karalar suyun altında kalmıyor. Belirli alanlar su altında kalacak. Türkiye yüksek bölge olduğu, kıyılarda oldukça düzlük alan bulunmadığı için sanki etkilenmeyecek şeklinde düşünülüyor ve hesap edilmiyor. Düz alanlarda bu oldukça mühim. 2100 senesinde 2 metre, 2150 senesinde 5 metreye kadar deniz seviyesinin artma olasılığı var. ‘2 metre, 5 metre nedir’, diye düşünülebilir. Düz, ovalık alanlarda bu 1’e 100 şeklinde orana haiz. 1 santim yükselirse, deniz seviyesi 100 santim içeri giriyor. Bu oldukça mühim bir şey.”
‘TARIMSAL ALANLAR, TABAN SUYU TUZLANIYOR’
Deniz seviyesindeki yükselmenin bilhassa kıyılardaki akarsu ağızlarında ve düz alanlarda etkili olacağını özetleyen Prof. Dr. İhsan Çiçek, “Akarsu çevresinde düşük yükseklikte alanlar var. O bölgelerde su içeri giriyor ve geniş alanları kaplıyor. Karasal alanların su altında kalmasıyla deniz suyunun yayılmış olduğu alanlarda tarımsal alanlar, taban suyu tuzlanıyor. Denize yakın alanlarda pek oldukça arazi tuzlanma sebebiyle kullanılamaz hale geliyor. Bunu bir tek ‘deniz seviyesi terfi etti, su bastı’ olarak düşünemezsiniz. Büyük alanlar deniz seviyesi yükselmesinden etkileniyor” ifadesini kullandı.
‘YALILARIN BİRİNCİ KATLARI SU ALTINDA KALIR’
Deniz suyunun 2 metre yükselmesinin kıyı şeridindeki yol açacağı değişimler hakkında örnek veren Prof. Dr. Çiçek, şunları kaydetti:
“Devletimizde alçak alanlar Çukurova, Göksu Nehri çevresi Silifke, Antalya’da Aksu Manavgat ovaları, Ege’de Gediz, Büyük Menderes, Ufak Menderes şeklinde alanlar etkileniyor. İstanbul da etkileniyor. İstanbul Boğazı oldukça mühim kültür alanı ve çevresinde oldukça sayıda yalı var. Bu yalıların çevresinde deniz seviyesinin 2 metre yükselmesi, birinci katlarının tamamıyla su altında kalmasına niçin olur.
Yalılar, Kuleli Askeri Lisesi şeklinde pek oldukça zamanı alanlar var. Bu kültürü korumak için de iklim değişikliğine yönelik tedbirleri almak zorundayız. İnsan kulağına minik şeyler şeklinde gelen ‘2 metre, 5 metre’ şeklinde değişimler tesirleri oldukça büyük olarak karşımıza çıkıyor.”
Yoruma kapalı.