BM Güvenlik Konseyi’nde “Ukrayna’da Sulh ve Güvenliğin Korunması” başlığıyla gerçekleşen görüşmede konuşan BM Genel Sekreteri Antonio Guterres Ukrayna-Rusya savaşına dair mühim açıklamalarda bulunmuş oldu. Ortalama 7 aydır devam eden harpte tanım edilemez acılara şahit olunduğunu belirten Guterres, “Son gelişmeler tehlikeli ve rahatsız edici. Bir zamanlar düşünülemez olan nükleer çatışma fikri, bir münakaşa mevzusu haline geldi. Bu kendi içinde tamamen kabul edilemez. Nükleer silaha haiz tüm devletler, nükleer silahların kullanılmamasını ve aşamalı olarak ortadan kaldırılmasını tekrardan taahhüt etmeli” dedi.
“Referandum, BM Sözleşmesi ve internasyonal hukukun ihlalidir”
Ukrayna’da 2014 senesinde süregelen iç savaşın peşinden 2015’te tek taraflı olarak bağımsızlığını duyuru eden, Rusya’nın resmen tanımış olduğu Donetsk ve Luhansk bölgelerinin, Rusya’ya bağlanma mevzusunda referandum düzenleme sonucu almasıyla ilgili de konuşan Guterres, “Ukrayna’nın şu anda hükümet kontrolü altında bulunmayan bölgelerinde sözde “referandum” düzenleme planlarına ilişkin haberler beni derinden endişelendiriyor. Bir devlete ilişik toprakların, başka bir devlet tarafınca kuvvet kullanımıyla ihlak edilmesi, BM Sözleşmesi ve internasyonal hukukun ihlalidir” açıklamasında bulunmuş oldu.
“İzyum’daki son gelişmeler oldukça rahatsız edici”
Geçtiğimiz günlerde İzyum’da bulunan toplu mezarlar hakkında açıklamalarda bulunan Guterres, “İzyum’daki son gelişmeler oldukça rahatsız edici. Tüm bu iddialar, hesap verebilirliği sağlamak için kapsamlı bir halde soruşturulmalıdır. Mağdurlar ve aileleri hakkaniyet, çözüm ve tazminat hakkına haizdir. Internasyonal suçlarda cezasızlığın sona erdirilmesi de esastır. Buradaki durumda Internasyonal Ceza Mahkemesi etkin hesap verilebilirliği sağlamak adına mühim bir role haizdir. Mahkeme savcısı Ukrayna’daki durum hakkında bir soruşturma başlattı” ifadelerini kullandı.
“Dünya nükleer bir felaketi kaldıramaz”
Rusya ile Ukrayna’nın devamlı birbirini suçlamış olduğu Zaporijya Nükleer Santrali’ndeki durumun kaygı verici bulunduğunu da söyleyen Guterres, “Internasyonal Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), tesisin ve çevredeki alanların güvenliğini sağlamak için alınacak önlemler mevzusunda ilgili tüm taraflarla istişarelerde bulunuyor. UAEA’ya emekleri için teşekkür ediyorum. Fabrikadaki varlığı mühim bir caydırıcıdır. Nükleer tesislere yönelik tüm saldırılar sona ermeli.Nükleer altyapıya yönelik herhangi bir hasar, kasıtlı olsun ya da olmasın, hem tesisin çevresindeki hem de oldukca uzağındaki insanoğlu için korkulu sonuçlar doğurabilir. Dünya nükleer bir felaketi kaldıramaz” dedi.
“Türkiye’nin de desteğiyle, Ukrayna limanlarından ihracatın tekrardan başlamasını elde eden anlaşmaya varıldı”
Dün Ukrayna ile Rusya içinde 250’den fazla harp esirinin takas edilmiş olduğu haberini sevindirici bir gelişme olarak nitelendiren Guterres, “Her iki tarafı da kutlama ediyorum. Bu anlaşmanın sağlanmasındaki rolleri için Türkiye ve Suudi Arabistan hükümetlerine de teşekkür ediyorum. Ek olarak Temmuz ayında Türkiye hükümetinin de desteğiyle, Ukrayna’nın 3 Karadeniz limanından besin ve gübre ihracatının tekrardan başlamasını elde eden mühim bir anlaşmaya varıldı. O zamandan beri, 3 kıtadaki 29 ülkeye 4,3 milyon metrik tondan fazla besin taşındı. Bu, Afganistan, Afrika Boynuzu ve Yemen halkı için gereksinim duyulan besin malzemelerini taşımak için Dünya Besin Programı tarafınca kiralanan 3 gemiyi kapsıyor. Dördüncüsü bugün İstanbul’dan ayrıldı ve beşincisi de yolda. Karadeniz Tahıl Girişimi’nin imzalanmasından sonrasında, küresel besin tutarları, bir yıl öncesine bakılırsa hala neredeyse yüzde 8 daha yüksekken keskin bir halde düştü. Besin sevkiyatlarının devam etmesi ve artması yaşamsal ehemmiyet taşıyor. BM ek olarak, Rusya ile amonyak dahil olmak suretiyle Rus besin ve gübre ürünlerinin küresel pazarlara tam erişimi hakkında bir Mutabakat Zaptı imzaladı” açıklamasında bulunmuş oldu.
“Burada korumak için toplandığımız internasyonal seviye, gözlerimizin önünde parçalanıyor”
ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken da, BM Güvenlik Konseyi konuşmacıları içinde yer aldı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in savaşı bitirmeyi değil genişletmeyi seçtiğini belirten Blinken, “Düzmece referandumlar yöntemiyle daha çok Ukrayna bölgesini ilhak etmeye çalışmak bu şekilde bir çözümü olanaksız kılıyor. Başkan Putin’in, dünyadaki birçok liderin BM’de toplandığı esnada başlatmış olduğu ateşi körüklemek için bu haftayı seçmesi, BM Sözleşmesini, Genel Kurul’u ve bu konseyi hor gördüğünü gösteriyor. Burada korumak için toplandığımız internasyonal seviye, gözlerimizin önünde parçalanıyor. Bunun, Başkan Putin’in yanına kar kalmasına izin veremeyiz, vermeyeceğiz” dedi.
İzyum’da bulunan toplu mezarlardaki birçok cesette işkence emareleri bulunduğunu da söyleyen Blinken, “Biz burada toplanırken, Ukraynalı ve internasyonal araştırmacılar, Rus kuvvetleri tarafınca 6 ay süresince denetim edilen İzyum’daki cesetleri çıkarmaya devam ediyor. Bölgede ortalama 440 isimsiz gömüt var. Şimdiye kadar çıkarılan cesetlerin çoğunun, kolları kırık ve boyunlarına ip geçirilmiş. Cesetlerde bu şekilde işkence emareleri olduğu bildiriliyor” ifadelerini kullandı.
Yoruma kapalı.