6’lı masanın açıkladığı anayasa taslağı iktidarı korkuttu: AKP’den ‘revize edilebilir’ sinyali

AKP, cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini münakaşaya hazır. Muhalefetin başta sistemle ilgili “TBMM’nin dönem dışı kalmış olduğu” eleştirilerine karşılık “sistem içinde daha kuvvetli TBMM için muhalefetin görüş ve önerilerini dikkate alacağını” belirten AKP’li kaynaklar, cumhurbaşkanı seçilme koşulu olan 50+1 için de görüş ve önerilerini “tartışabileceklerine” dikkat çekiyor. 

REVİZYON SİNYALİ

AKP Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Şen, önceki gün yapmış olduğu açıklamada, cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin “revize edilebileceğinin” sinyalini vermişti. Şen’in revize ile ilgili sözlerinin perde arkasında, muhalefetin sistemle beraber TBMM’nin dönem dışı kalmış olduğu eleştirilerinin yatmış olduğu belirtiliyor. Karşıcılık, uzun süredir cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi ile beraber, “yürütmenin yasamayı denetim altına almış olduğu, parlamenter sistemden değişik olarak, yeni sistemle beraber Meclis’in denge denetleme enerjisini kaybetmiş olduğu” eleştirilerini getiriyordu. Karşıcılık, sual önergelerine de bakanların “süresi içinde cevap vermediği, artık yasama yürütme ve yargı erklerinin salt cumhurbaşkanı nezdinde tek elde toplandığı” görüşünü de çoğunlukla dile getiriyordu.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine karşı parlamenter sisteme tekrardan dönüş için bir araya gelen altı siyasal parti, geçen günlerde de anayasa değişikliği önerilerini açıklamıştı. AKP kanadı, “cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde” kesin sadece muhalefetin sistem özelindeki eleştirilerini de “münakaşaya açabileceğini” belirtiyor. Bu yüzden “cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde daha kuvvetli Meclis için muhalefetin görüş ve önerilerine açık olduklarını belirten” AKP’li kaynaklar, “Önerileri her neyse getirsinler, tartışalım. Hep beraber uzlaşı ile daha kuvvetli bir Meclis için gereğini yapalım” diyor. 

“BAKANLARLA İLETİŞİM”

Muhalefetin sisteme yönelik bir öteki eleştirisi ise bakanların parlamento dışından, atama kanalıyla göreve gelmesiydi. Parlamenter sistemden değişik olarak, “milletvekillerinin parlamento dışından gelen bakanlarla yazışma kuramadığı, milletvekillerinin halktan gelen talepleri bakanlara iletmekte zorlandığı” ifade ediliyor. AKP kanadı, bu mevzuda da “muhalefetle bir araya gelebileceğini” belirtiyor. 

50+1 FORMÜLÜ DE MASAYA GELEBİLİR

Cumhurbaşkanının 50+1 oy ile seçilmesi de eleştirilmişti. AKP’nin gündeminde “50+1’in değiştirilmesi ile ilgili bir gündem yok.” Sadece muhalefetin cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki oy oranlarıyla ilgili “daha demokratik olarak adlandırdıkları önerileri var ise masaya yatırılabileceğini” kaydediyor. Yüzde 50+1 koşulunun “çoğunluğun görüşünü yansıtan bir uygulama için getirilmiş olduğu” belirtilirken “Mesela karşıcılık yüzde 50+1 demez, yüzde 40+1 der… Bunun daha demokratik bulunduğunu savunabilir. Bunların hepsi tartışılabilir. Ikimiz de karşı önerilerimizi beyan ederiz. Biz niçin 50+1’i savunduğumuzu söyleriz, onlar da kendi tezlerini ortaya koyarlar” görüşünü dile getiriyor.